Letters Patent of Henry VIII Establishing Christ College and Church, Brecon, Wales

Henricus Octavus Dei gratia Angliae et Franciae Rex ^^{fidei Defensor} Dominus Hiberniae Et in terra Supremum Ecclesiæ Anglicanæ Caput omnibus ad quos præsentes literæ pervenerint salutem.

Cum Collegium de Abergwilly in loco inidoneo existit, ubi nulla occasio hospitalitatis aliis per viros dicti Collegii administrandæ datur ad commodum et utilitatem subditorum nostrorum, in locis dicto Collegio adjacentibus ad grave dampnum dictorum ligiorum nostrorum.

Cumque etiam domus sive Prioratus Fratrum prædicatorum in oppido nostro de Brechnock in australibus partibus Walliæ, cum omnibus et omnimodis messuagiis terris et tenementis bonis rebus necessariis et implementis ad dictum nuper Prioratum spectantibus, in manibus et possessione nostris, jam existunt, vel existere deberent, prætextu doni concessionis ac ^^sursum redditionis Rici David nuper Prioris et Conventus ejusdem nuper Prioratus nobis inde factæ; Virtute cujus nos in jure coronæ nostræ Angliæ de dicto nuper Prioriatu messuagiis terris ^^et tenementis ac cæteris omnibus et singulis præmissis seisiti sumus in Dominico nostro ut de feodo.

Cumque etiam subditi et ligei nostri in dictis partibus australibus Walliæ commorantes, summa egestate oppressi filios suos in bonis literis educare non possunt: Et in dictis partibus australibus Walliæ nullus ludus literarius habetur, per quod non solum et clerici et laici omnis ætatis et conditionis rudes et ignari redduntur, tam sui officii erga Deum, quam debitæ suæ obedientiæ erga nos; sed etiam linguæ vulgaris Angliæ minime periti, sic quod statuta nostra in hujusmodi casu edita et provisa observare nequeunt; et quod debuerunt et tenentur facere secundum formam et effectum dictorum statutorum, intelligere non possunt propter ignorantiam dictæ linguæ Anglicanæ.

Cumque etiam in dicto Collegis de Aberguylly pro Cantatoribus in eodem Collegio stipendia atque salaria ad summam quinquaginta trium librarum sterlingorum annuarum attingentia providentur. Quæ quidem summa quinquaginta trium librarum in meliores usus potest disponi, utpote in adolescentibus et aliis juvenibus in bonis literis instruendis et quotidiana lectura per aliquem virum pium et eruditum dictanda, unde possint veritatem callere et quid Deo et Regi faciendum foret satius possint intelligere, in maximum comodum totius poppuli nostri ibidem commoraturi, sicut per relationem dilecti nobis in Christo Willielmi Episcopi Menevensis plenius ac planius accepimus.

Nos igitur volentes ex intima charitate nostra qua erga Deum et cunctum populum nostrum gerimus, congruum remedium in hac parte providere, et in multos meliores usus quam nunc disponuntur convertere , clare percipientes quod præmissa omnia et singula melius disponi possunt Volentesque multum statum subditorum nostrorum melius consulere, de gratia nostra speciali ac ex certa scientia et mero motu nostris dedimus concessimus et confirmavimus, ac per præsentes damus concedimus et confirmamus præfato Willielmo nunc Episcopo totam illam domum sive Prioratum fratrum prædicatorum, ac totum solum et fundum, præcinctum, et ambitum, dicti nuper Prioratus, ac omnia ædificia, terras et tenementa, redditus reversiones et servitia, messuagia, sola, funda, proficua commoditates advantagia et hæreditamenta quæcunque, dicto nuper Prioratui quoquomodo spectantia sive pertinentia.

Ac etiam omnia catalla res hustilmenta necessaria et implementa in dicto nuper Prioratu tempore dissolutionis ejusdem, vel unquam postea existentia, vel ad eundem nuper Prioratum aliqualiter spectantia vel pertinentia, cujuscunque generis vel speciei fuerint, ac in tam amplis modo et forma prout dictus Richardus David ultimus Prior dictæ nuper domus fratrum prædicatorum, vel aliquis prædecessorum prædicti Richardi David nuper Prioris ejusdem nuper domus sive Prioratus dicti nuper Prior~ ac terras et tenementa, solum, fundum ædificia ac cætera hæreditamenta quæcunque, ^^bona catalla res hustilmenta implementa necessaria, dicto nuper Prioratui spectantia vel aliquo modo pertinentia, ac reversionem dicti nuper Prioratus et cæterorum præmissorum quorumcumque.

Ac etiam dedimus et concessimus et de gratia nostra speciali certa scientia et mero motu nostris, damus et concedimus eidem nunc Episcopo et successoribus suis, totum jus nostrum, statum, titulum clameum, possessionem interesse et demand' quæ nos in prædicto nuper Prioratu sive domo fratrum prædicatorum ac cæteris præmissis cum pertinentiis, ac in reversione dicti nuper Prioratus sive domus fratrum prædicatorum ac cæterorum præmissorum cum omnibus et singulis suis pertinentiis universis, ac in manibus et possessione nostris jam existentibus habemus, seu quovismodo in futurum habere poterimus, aut hæredes vel successores nostri habere aut clamare debent aut poterunt quovismodo in futurum, jure titulo materia vel causa quibuscunque juxta omnem juris effectum, ac omnia et omnimodas libertates et franchesias jura et jurisdictiones quæcunque dicto nuper Prioratui terris et tenementis, vel cæteris hæreditamentis quibuscunque, sive alicui ^^inde parcellæ ^quoquomodo spectantia vel pertinentia, adeo plane et integre prout antedictus Richardus David nuper Prior Prioratus prædicti aut aliquis prædecessorum suorum nuper Priorum dicti nuper Prioratus sive domus prædicatorum in jure illius Prioratus dictam nuper domum sive Prioratum fratrum predicatorum ea vel prædicta bona et catalla, res, necessaria vel implementa prædicta, vel aliquam partem inde unquam habuerunt tenuerunt vel gavisi fuerunt, habuit tenuit aut gavisus fuit, aut habebere tenere seu gaudere debuerunt vel deberent, debuit sive deberet, et adeo plene et integre prout ea omnia et singula ad manus nostras ratione et prætextu dissolutionis dicti nuper Prioratus sive domus devenerunt, seu devenire debuerunt, vel deberent, autac alio modo quocunque in manibus nostris jam existunt velseu existere debent veldeberent.

Habendum et tenendum et gaudendum prædictam domum sive praedicta nuper Prioratum, solum, fundum, et præcinctum ejusdem, et caeteraac omnia et singula ædificia dicti nuper Prioratus, ac omnia messuagia terras et tenementa; redditus reversiones et servitia, commoditates et proficua, ac cætera hæreditamenta quæcunque, bona catalla res hustilmenta implementa et necessaria quæcunque, ac cætera omnia et singula præmissa superius expressa et specificata, cum suis juribus et pertinentiis universis, una cum omnibus et omnimodis proficuis et emolumentis et commoditatibus quibuscunque, ad dictum nuper Prioratum spectantibus vel pertinentibus præfato Willielmo nunc Episcopo Meneven' et successoribus suis imperpetuum tenendum de nobis hæredibus et successoribus nostris per fidelitatem tantum pro omni servitio et exactione quacunque.

Et ulterius ex speciali gratia nostra, certa scientia et mero motu nostris, damus et per præsentes concedimus præfato nunc Episcopo Meneven' et successoribus suis omnia et omnimodas exitus reventiones et proficua prædicti nuper Prioratus sive domus fratrum prædicatorum, ac cæterorum omnium et singulorum præmissorum a tempore dissolutionis dicti nuper Prioratus sive domus hucusque, et semper postea emergentia et provenientia. Habendum et percipiendum dictum nuper Prioratum terras et tenementa etac cætera hæreditamenta, redditus reversiones et servitia reventiones et proficua, ac omnia et singula præmissa cum pertinentiis, eidem nunc Episcopo et successoribus suis ex dono nostro absque compoto seu aliquo alio proinde nobis hæredibus vel successoribus nostris quoquo modo reddendo solvendo vel faciendo.

Et ulterius ex speciali gratia nostra, certa scientia et mero modumotu nostris, volumus et concedimus ac per præsentes damus et concedimus, pro nobis hæredibus et successoribus nostris, præfato Willielmo nunc Episcopo Meneven'et successoribus suis dictum Collegium de Aberguylly, ac dictum nuper Prioratum ac unam clausuram terræ quæ dicitur le close ymaenduy, ac omnia terras et tenementa redditus reversiones et servitia, messuagia sola funda proficua ac omnia commoditates advantagia et hæredi^^tamenta quæcunque, dicto Collegio atque dicto nuper Prioratui, et eorum cuilibet aliquo tempore quoquomodo spectantia sive pertinentia; ac etiam volumus et per præsentes concedimus præfato nunc Episcopo quod habeat has literas nostras patentes, sub magno Sigillo nostro Angliæ debito modo factas et sigillatas, absque fine vel feodo magno vel parvo in Hanaperio nostro, seu alibi ad usum nostrum quoquo modo reddendum solvendum vel faciendum.

Eo quod expressa mentio de certitudine aut valore præmissorum, aut de aliis donis seu concessionibus, per nos vel aliquem progenitorum nostrorum præfato nunc Episcopo ante hæc tempora factis in præsentibus minime facta existit, aut aliquibus statutis actu ordinatione provisione sive restrictione in contrarium factis editis ordinatis sive provisis, aut aliqua alia re causa vel materia quacunque in aliquo non obstante.

Insuper noveritis quod nos de gratia nostra speciali certa scientia et mero motu nostris, volumus et concedimus ac per præsentes licentiam facultatem potestatem et auctoritatem ordinario ^^ac loci illius Diocesano et Patrono fundatori ac Decano dicti Collegii de Aberguylly, damus quod ipsi possunt absque aliquibus impetitione vel perturbatione nostri hæredum aut successorum nostrorum vicecomitum justiciariorum eschaetorum officiariorum aut ministrorum nostrorum quorumcumque libere et impune dictas annuas quinquaginta tres libras pro stipendio dictorum cantatorum, ut præmittitur, assignatas expendendum in meliorem usum secundum eorum discretiones commitendum.

Et quod ipsi libere et impune valeant quendam ludum literarium erigere et fundare apud Brechnoke prædict', ac ipsas quinquaginta tres libras annuas ad sustentationem quorundam proborum hominum videlicet eruditi ludimagistri et pædagogi, lectoris theologiæ concionatoris, qui apud Brechnok praedict' omnibus personis doceri volentibus in bonis literis erudei^^ant, ac sanctum evangelium cunctis ligeis et fidelibus nostris ibidem pure et sincere gratis et libere AElucidabunt secundum ordinationes et statuta in ea parte per dictum diocesanum et loci illius ordinarium et fundatorem Collegii prædicti de tempore in tempus edenda et constituenda, libere et impune absque impetitione nostri hæredum aut successorum nostrorum justiciariorum ministrorum aut offici^^ariorum quorumcumque, aliquibus statuto actu ordinatione vel provisione in contrarium factis editis aut provisis, non obstantibus, ^^et absque aliquo ab ipsis pueris vel eorum parentibus pro eruditione prædictorum adolescentium capiendo vel clamando.

Ac etiam de gratia nostra speciali certa scientia et mero motu nostris, volumus et concedimus per præsentes, quod dictus nuper Prioratus ^^{fratrum prædicatorum} Collegium Christi de Brechnok de cætero nuncupetur, et ab omnibus appelletur; ac pro tali Collegio acceptamus et reputamus per præsentes, et non alio modo neque aliter imposterum vocari appellari vel nuncuparei volumus.

Et quod antedictus nunc Episcopus Meneven' ac omnes et singuli præbendarii canonici choristæ vicarii, aliive ministri dicti Collegii de Aberguylly, ac omnes Ludi magistri pædagogi lectories concionatoriesac aliæ personæ quæcunque; illic pro tempore existentes et successores sui libere et impune apud prædictum oppidum de Brechnok et in Ecclesia prædicti nuper Prioratus ac aliis possessionibus terris et tenementis, ac aliis hæreditamentis quibuscunque dicto nuper Prioratui spectantia,et infra ambitum et præcinctum ejusdem nuper Prioratus cohabitare residere possunt et manere.

Et quod idem nunc Episcopus Menev' et successores sui ad ejus et eorum cujuslibet beneplacitum libere transferre possunt dictos residentiarios præbendarios canonicos choristas aliosque ministros dicti Collegii de Aberguylly, ad dictum Collegium Christi de Brechnok prædictum atque eos et eorum quemlibet sub pœna statutorum dicti Collegii de Abergully aliquo tempore antehac usitatis consuetis specificatis et declaratis, absque impetitione molestatione vel perturbatione nostri hæredum vel successorum nostrorum, justiciarorum escaetorum vicecomitum ballivorum servientium officiariorum vel ministrorum nostrorum, hæredum et successorum nostrorum quorumcunque, vel eorum alicujus cohabitare facere.

Et ulterius volumus et concedimus per præsentes de speciali gratia nostra certa scientia et mero motu nostris, quod idem nunc Episcopus Meneven' et successores sui, ac omnes alii residentiarii præbendarii canonici vicarii choristæ, aliique ministri dicti Collegii de Aberguylly et successores sui, pure libere quiete et hæreditarie habeant et teneant sibi et successoribus suis imperpetuum, omnia et omnimoda maneria messuagia terras et tenementa, redditus reversiones et servitia, advocationes ecclesiarum vicariarum et capellarum, proficua emolumenta commoditates et hæreditamenta, libertates franchesias præeminentias et jura quæcunque aliquo modo ante hac data concessa debita vel spectantia dicto Collegio de Aberguylly,vel fabricæ dicti Collegii.

Et quod ipsi nunc Episcopus Meneven' residentiarii præbendarii vicarii choristæ, vel collegiati aliive ministri quicunque dicti Collegii de Aberguylly, et successores sui, habeant gaudeant et utantur omnibus ^^{et omnimodis} privilegiis libertatibus franchesiis præheminentiis et juribus, adeo plene et integre et in tam amplis modo et forma, prout ipsi et prædecessores sui in Collegio de Aberguylly antea habuerunt tenuerunt vel gavisi fuerunt, aut habere tenere gaudere vel uti solebant vel debuerunt, vel eorum aliquis in dicto Collegio de Aberguylly aliquo tempore præantea habuit tenuit vel gavisus fuit, aut habere tenere gaudere vel uti solebat vel debuit, ad opus et usum sustentationis et manutentionis prædicti Collegii Christi de Brechnok.

Ac ea omnia et singula præmissa Prioratum Collegium maneria messuagia terras tenementa ac omnia alia jura commoditates proficua et hæreditamenta quæcunque, quæ aliquo tempore habita cognita acceptata reputata vel capta fuerunt; ut partes parcellæ sive membra dicti nuper Prioratus Collegii maneriorum messuagiorum terrarum et tenementorum reddituum reversionum, vel servitiorum aut cæterorum præmissorum, sive alicujus inde parcellæ vel præmissa,aut alicui præmissorum aliquo modo appendentia pertinentia sive spectantia. Ex speciali gratia nostra certa scientia et mero motu nostris, damus concedimus et confirmamus per præsentes dicto nunc Episcopo Men', et successoribus suis tam libere et effectualiter bene sufficienter et integraliter, ac si omnia et singula præmissa cum suis pertinentiis universis realiter distincte nominatim specialiter ac certitudinaliter melioribus modis viis et mediis ac clarioribus et efficacioribus terminis verbis atque sententiis, juxta omnem juris effectum, et juxta omnes meliores et maxime sufficientes intelligentias, in lege dictus nuper Prioratus Collegium maneria, messuagia terras et tenementa redditus reversiones et servitia ac cætera hæreditamenta quæcunque, cum omnibus et singulis suis pertinentiis et commoditatibus universis declarata data explanata pronunciata et puplicata fuissent et essent aptissimis verbis atque sententiis in lege ad præmissa et quamlibet inde parcellam clarissimis accommodatissimis et specialissimis quæ possunt excogitari.

Eo quod expressa mentio de Certitudine præmissorum aut de aliis donis sive Concessionibus per nos vel per aliquem progenitorum nostrorum præfato Episcopo Meneven' aut alicui Prædecessorum suorum ante hec tempora facta in præsentibus minimefacta existit aut aliquo statuto actu Ordinatione Provisione sive restrictione in contrarium factis editis ordinatis sive provisis aut aliqua alia re causa vel materia quacunque in aliquo non obstante.

In cujus rei Testimonium has literas nostras fieri fecimus Patentes. Teste meipso apud Westmonasterium decimo nono die Januarii, Anno Regni nostri Tricesimo secundo.

S: Petre

Per breve de privato Sigillo et de dat’ prædict' etc.